Belgium’s inheritance law reform of 2017 and 2018

by | Jun 18, 2022 | TSAR, TSAR 2022 I3

Belgium’s inheritance law reform of 2017 and 2018

Authors: R Barbaix and D Leire

ISSN: 1996-2207
Affiliations: Professor in Family Property Law at the University of Antwerp and member of the Antwerp Bar; PhD researcher at the University of Antwerp
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 3, 2022, p. 421-437
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i3a1

Abstract

Het Belgische erfrecht is door de Erfwet 2017 en de Wet Huwelijksvermogensrecht 2018 voor het eerst in twee eeuwen grondig aangepakt. Een alomvattende hervorming moest het erfrecht terug in overeenstemming brengen met de maatschappelijke realiteit. De gehele hervorming wordt in dit artikel systematisch besproken, met focus op de verschillende hedendaagse tendensen die aan de basis liggen ervan. Ten eerste is er de toename van het aantal nieuw samengestelde gezinnen, waardoor de wetgever onder andere voor inbreng en inkorting door de langstlevende echtgenote het huwelijk voortaan als startpunt neemt en een nieuwe omzettingsmodaliteit voor het erfrechtelijk vruchtgebruik van de langstlevende echtgenote heeft ingevoerd. Ten tweede is er de toenemende nood aan mechanismen om vermogen van grootouders naar kinderen te laten overgaan (de zogenaamde “generatiesprong”). De wetgever heeft in drie nieuwe mechanismen voorzien om dit te bewerkstelligen: de inbreng ten behoeve van een derde, de globale erfovereenkomst en in het algemeen een vergroting van het beschikbaar deel. Ten derde blijkt er vanuit de bevolking in het algemeen de vraag naar een vergroting van de beschikkingsvrijheid. Om dat te bewerkstelligen, werd de reserve van de ascendenten afgeschaft, de reserve van de afstammelingen vastgesteld op de helft van de nalatenschap onafhankelijk van het aantal afstammelingen en het verbod op erfovereenkomsten versoepeld. Ten slotte is er steeds meer focus op het kerngezin (bestaande uit de erflater, zijn echtgenote en de kinderen) in de plaats van op verdere bloedverwanten. Om die reden werd onder andere het intestaat erfrecht van de langstlevende echtgenote bij samenloop met verre bloedverwanten uitgebreid. Het artikel biedt een overzicht van alle wijzigingen in vijf verschillende delen: (1) de regels over de inkorting, (2) de regels over de inbreng, (3) de regels over de verdeling van de nalatenschap, (4) de regels over de erfovereenkomsten en (5) de regels met betrekking tot de erfrechtelijke positie van de langstlevende echtgenote. De wijzigingen worden waar nodig kritisch onderzocht en ruimer gekaderd in het Belgische erfrecht.

The proper test for appealability

by | Jun 18, 2022 | TSAR, TSAR 2022 I3

The proper test for appealability

Author: Q Du Plessis

ISSN: 1996-2207
Affiliations: Member of the Johannesburg Bar
Source: Tydskrif vir die Suid-Afrikaanse Reg, Issue 3, 2022, p. 438-456
https://doi.org/10.47348/TSAR/2022/i3a2

Abstract

In die Suid-Afrikaanse reg is nie elke hofbevel appelleerbaar nie. Sedert Zweni v Minister of Law and Order was die toets dat ’n bevel finale effek moet hê, dat dit finaal moet wees ten opsigte van die regte van die partye en dat dit minstens ’n aansienlike gedeelte van die geëiste regshulp moet afhandel. Boonop moet verlof tot appèl toegestaan word. Onlangs is die Zweni- dictum wel afgewater en vervang deur ’n samevattende toets met ’n oënskynlik grondwetlike herkoms, naamlik of dit in die belang van geregtigheid is om die appèl aan te hoor al dan nie. In hierdie artikel analiseer ek die belang van die geregtigheidstoets. In die eerste plek kritiseer ek die onderskeid wat getref word tussen enersyds appelleerbaarheid en andersyds verlof tot appèl. Aangesien verlof tot appèl net toegestaan mag word as die bevel appelleerbaar is, en ’n bevel nie appelleerbaar kan wees as verlof tot appèl nie toegestaan moes word nie, volg dit dat geen onderskeid getref behoort te word tussen die twee toetse nie. In die tweede plek argumenteer ek dat die belang van geregtigheid slegs die toets vir appelleerbaarheid na die konstitusionele hof behoort te wees en nie ook vir ’n beroep op enige ander hoër hof nie. Eerstens is dit omdat die toets verkry is uit artikel 167(6) van die grondwet, wat die standaard vir appelleerbaarheid na die konstitusionele hof definieer, maar nie na beroep na enige ander hoër howe verwys nie. ’n Bevinding dat die belang van geregtigheid die regte toets vir appelleerbaarheid vir ander howe ook is, is dus in stryd met die spreuk expressio unius est exclusio alterius. Tweedens volg dit omdat die dicta tot die teendeel wat die hoogste hof van appèl in S v Western Areas en Philani-Ma- Afrika v Mailula geopper het, obiter is. Steun op daardie sake as gesag vir die beginsel dat die belang van geregtigheid die toets vir appelleerbaarheid na ander howe as die konstitusionele hof is, is dus per incuriam. In die derde plek argumenteer ek dat artikel 17(1) van die Wet op Hoër Howe, 2013 die regte toets vir appelleerbaarheid na alle howe anders as die konstitusionele hof uiteensit. Dit is so omdat artikel 17(1) die minimum vereistes vir verlof tot appèl definieer. Enige hofbevel wat nie appelleerbaar is onder artikel 17(1) nie, kan dus nie appelleerbaar gemaak word deur die toets van die “belang van geregtigheid” nie. Verder is enige hofbevel wat appelleerbaar is onder artikel 17(1) óók appelleerbaar onder die toets van die belang van geregtigheid. In alle gevalle is die toets van die belang van geregtigheid dus nie wesenlik tot die toets vir appelleerbaarheid nie en behoort daarmee weggedoen te word by ’n beroep op enige ander hoër hof as die konstitusionele hof. “[T]he tale I have to tell is unflattering of the higher judiciary. It is an account of how the judges invented a rule based upon conceptual misunderstanding … ; of their invincible ignorance of the mess they had made of the law; and of their immobility on the subject, carried to the extent of subverting an Act of Parliament designed to put them straight.”