Abstract

Daar is alle rede om die toedig van ’n nie-ooreengekome kontraktuele reg te erken as ’n selfstandige proses om die ooreengekome doel van ’n kontrak te beskerm, vry van die omstandertoets. Die regspraak het in Suid Afrika in die verloop van sowat vyftig jaar sedert 1974 ’n rigting ingeslaan wat nie geregverdig kan word nie. Dit het onnodige inperking op die toedig van regte geskep en gepaardgaande onreg veroorsaak. ’n Ompad van spekulasie oor hoe ’n niebestaande mens ’n vraag sou geformuleer het, is onnodig en minder akkuraat as ’n direkte vraag na watter plan die partye sou gemaak het as hulle voorsien het watter onvolledigheid van die kontrak in die toekoms sou blyk.
In die proses is selfs die onuitgedrukte werklike ooreenkoms, die gebied waar die bystandertoets bekend geword het, met onaanvaarbare byvoegsels belas. Die beoordeling van ’n stilswyende beding (“tacit term”) moet gesuiwer word.